Podczas mojego wykładu chciałabym przybliżyć temat zastosowania peptydów w medycynie, łącząc perspektywę chemii organicznej, biochemii i nauk klinicznych. Na początku omówię czym są peptydy, jak powstają poprzez łączenie aminokwasów za pomocą wiązania peptydowego, oraz jakie właściwości aminokwasów wpływają na stabilność i funkcjonalność cząsteczek peptydowych. Wyjaśnię też takie pojęcia jak N-koniec, C-koniec, łańcuch boczny, konfiguracja L (aktywność biologiczna) oraz wprowadzę temat peptydomimetyków. Następnie przedstawię różnice między peptydami a białkami, bazując na przykładach takich jak oksytocyna i hemoglobina, oraz wytłumaczę podstawowe poziomy struktury białek. Kolejnym elementem będzie omówienie chemii wiązania peptydowego, jego charakteru częściowo podwójnego oraz metod wykrywania takich wiązań, np. poprzez reakcję biuretową czy próbę ksantoproteinową. W części poświęconej syntezie peptydów opowiem o metodach SPPS i LPPS, przedstawię kluczowe etapy procesu, rolę grup blokujących (Boc, Fmoc) oraz porównam obie techniki pod względem praktycznym. Kolejno przejdę do roli naturalnych peptydów w organizmie człowieka – omówię ich funkcje jako hormonów, neuroprzekaźników i inhibitorów enzymów. Przedstawię insulinę jako pierwszy historyczny lek peptydowy oraz kilka przykładów zatwierdzonych klinicznie peptydów terapeutycznych, takich jak buserelina, kalcytonina czy eksenatyd. W dalszej części zaprezentuję zastosowanie peptydów w terapii onkologicznej, w tym rolę peptydów celujących, technologii ADC i PDC, a także omówię mechanizmy takie jak selektywność i apoptoza. Przedstawię także naturalne peptydy przeciwdrobnoustrojowe (np. defensyny) oraz ich znaczenie w projektowaniu nowych antybiotyków. Opowiem o diagnostycznych zastosowaniach peptydów, zarówno w testach laboratoryjnych (np. ELISA, Western blot), jak i w technikach obrazowania PET. Następnie krótko omówię zastosowanie peptydów w kosmetologii oraz ich nadużycia w sporcie (doping), wskazując na potencjalne zagrożenia. W dalszej części przybliżę temat modyfikacji chemicznych peptydów, takich jak PEGylacja, cyklizacja oraz wprowadzanie nienaturalnych aminokwasów, co zwiększa ich trwałość i efektywność terapeutyczną. Na koniec spojrzę w przyszłość, omawiając peptydy w nanotechnologii, terapii genowej, rozwój szczepionek peptydowych oraz zastosowanie sztucznej inteligencji w projektowaniu nowych peptydów leczniczych. W podsumowaniu podkreślę rosnące znaczenie peptydów jako pomostu między biochemią a nowoczesną medycyną.