Współtworzenie przyszłości – Konferencja EUSEA 2022
Doroczna konferencja EUSEA miała się odbyć w Cork (Irlandia) już w kwietniu 2020 roku, ale wybuchła pandemia COVID-19 i konferencję trzeba było odwołać. Jednak po ponad dwóch latach członkom EUSEA udało się spotkać w Cork i w dniach 6-7 lipca 2022 r. odbyła się w tym mieście konferencja pod hasłem Współtworzenie przyszłości.
5 lipca zorganizowano powitalne spotkanie w obserwatorium astronomicznym na zamku Blackrock. Położony tuż za miastem zamek został zbudowany w 1500 roku, a następnie na początku lat 2000 przekształcony w obiekt badawczy.
Spotkanie było fantastyczną okazją, by jeszcze przed formalnym rozpoczęciem konferencji spotkać się ze starymi przyjaciółmi i móc poznać nowych.
Nazajutrz, w gościnnych progach Munster Technological Univeristy (MTU) uczestników powitała Maggie Cusack, rektor MTU oraz wiceprezydent Cork, Damian Boylan, a także prezydent EUSEA, Cissi Billgren Askwall (na zdjęciu poniżej).
Uroczystość uświetnił występ absolwentki MTU, harfistki Siobhan Brady. W roku 2018 Siobhan zagrała koncert na harfie na największej w historii wysokości prawie 5000 m n.p.m. zostając rekordzistką Guinnessa w tej dyscyplinie. Koncert odbył się w ramach projektu mającego na celu poszerzenie wiedzy o mukowiscydozie i pozyskanie funduszy na badania nad tą chorobą.
Pierwszym mówcą konferencji była dr Abigail Ruth Freeman z Science Foundation Ireland, która mówiła o projekcie Tworzenie naszej przyszłości, inicjatywie obejmującej całą Irlandię. W ramach projektu Irlandczycy mogli wypowiedzieć się (w formie ankiety) na temat tego, jakie aspekty badań naukowych uważają za ważne dla siebie i na jakich badaniach chcieliby, aby naukowcy skupili się w przyszłości. Wyniki te zostały opublikowane i udostępnione instytutom badawczym w całym kraju, aby mogły posłużyć naukowcom jako przewodnik dla ich przyszłych inicjatyw badawczych, które to powinny uwzględniać interesy zarówno samych badaczy jak i całego społeczeństwa. Ten irlandzki projekt jest znakomitym przykładem na to, że społeczeństwa, dzięki krytycznemu zaangażowaniu w dyskusje nad ważnymi kwestiami dotyczącymi przyszłości, mogą realnie współtworzyć tę przyszłość. Warto podobne projekty realizować w innych krajach.
W dalszej części dnia odbyły się dyskusje panelowe i warsztaty interaktywne, a ich tematyka dotyczyła Odpowiedzialnych Badań i Innowacji, Nauki Obywatelskiej, a także włączania sztuki (ang. Art) do działań z zakresu STEM (Science-nauka, Technology-technologia, Engineering-inżynieria, Mathematics-matematyka), dzięki czemu powstał nowy akronim zawierający „A”, czyli STEAM.
Po południu wszyscy zebrani usłyszeli o nowej inicjatywie, w którą zaangażowała się EUSEA. Powstała po upadku muru berlińskiego Fundacja Falling Walls rozpoczęła w 2022 starania zmierzające do ogłoszenia przez Organizację Narodów Zjednoczonych roku
2027 Międzynarodowym Rokiem Zaangażowania w Naukę (IYSE). Zaangażowanie w naukę rozumiemy jako działania, wydarzenia lub interakcje wypełniające lukę pomiędzy nauką a społeczeństwem, a ich celem jest wzajemne uczenie się i osiąganie wzajemnych korzyści wszystkich zainteresowanych stron. Dyrektor EUSEA Annette Klinkert i Whitney Buchanan z Falling Walls (na zdjęciu) ogłosiły, że EUSEA dołączyła do zespołu IYSE, w którym odpowiedzialna będzie za projektowanie i inicjowanie praktycznych działań.
Zaproponowano też nową formę wymiany doświadczeń pomiędzy członkami EUSEA, tzw. Karuzelę EUSEA. Polegałaby ona na kilkudniowych, roboczych wizytach przedstawicieli organizacji członkowskich w siedzibach innych organizacji członkowskich. Taka wizyta byłaby świetną okazją do wzajemnego uczenia się poprzez swego rodzaju staż. Obecnie zbierane są zgłoszenia chętnych organizacji członkowskich – zarówno tych, które chciałaby udać się do kogoś z wizytą, jak i tych, które chciałyby zostać gospodarzem stażu.
7 lipca w porannej sesji wystąpił Jon Chase (na zdjęciu obok) naukowiec z Uniwersytetu w Leiden (Holandia) i raper naukowy .
Mówił o komunikacji naukowej i publicznym zaangażowaniu w naukę oraz o tym, jak musimy dostosować nasze podejście, jeśli chcemy uzyskać zaangażowanie różnych grup odbiorców. Podkreślił, że warunkiem efektywnego współtworzenia jest tworzeniu właściwego partnerstwa, czyli wybranie takich partnerów, na których wiedzy i doświadczeniu można polegać. Na stronie https://eusea.info/news/eusea22-a-long-awaited-pleasure/ zamieszczony jest jeden z naukowych rapsów Jona Chase’a (STEM rap).
W trakcie konferencji poinformowano o już realizowanych i o nowych projektach międzynarodowych, w które zaangażowana jest EUSEA.
Our Space Our Future – to europejski projekt, który wprowadza naukę o kosmosie do szkół w celu zwiększenia zainteresowania uczniów ich ewentualną przyszłą pracą z tzw. sektorze kosmicznym. Opracowano zestaw przydatnych materiałów, które można znaleźć na stronie https://ourspaceourfuture.eu/our-toolkit/. Są wśród nich zabawne, interaktywne szkolenia dla nauczycieli, propozycje zajęć w klasach, a także pomysły na imprezy środowiskowe.
STEP CHANGE – ambitnym zamierzeniem projektu jest transformacja europejskiej nauki poprzez zaangażowanie obywateli w badania. W ramach STEP CHANGE obywatele prowadzić będą badania nad ochroną zdrowia i środowiska naturalnego oraz badania dotyczące energii. Ogólnym celem projektu jest ukazanie potencjału nauki obywatelskiej oraz wpłyniecie na zmianę nastawienia naukowców do udziału społeczeństwa w badaniach naukowych.
Impetus – to projekt, który będzie przybliżał społeczeństwu i decydentom ideę nauki obywatelskiej oraz ukazywał jej rolę w rozwiązywaniu największych wyzwań naszych czasów. Będzie także wspierał naukę obywatelską poprzez umożliwienie zróżnicowanym inicjatywom dostępu do finansowania.
Tuż po zakończeniu konferencji odbyło się walne zgromadzenie członków EUSEA. Oprócz sprawozdania z zeszłego roku i przedstawienia planów na przyszłość, przeprowadzono wybory na zwalniające się stanowiska w zarządzie organizacji. Obecna prezydent EUSEA Cissi Billgren Askwall (Sekretarz Generalna szwedzkiej Vetenskap & Allmänhet) została ponownie wybrana na kolejną kadencję, podobnie jak dwaj dotychczasowi członkowie zarządu Edward Duca (Uniwersytet Maltański) i Kenneth Skeldon (Uniwersytet w Glasgow). Jako nowego członka zarządu wybrano Rony Ben-Chaim, zastępcę dyrektora generalnego Bloomfield Science Museum w Jerozolimie, która zastąpiła odchodzącą Aleksandrę Drecun (Intersection, Serbia).
Podczas podsumowania konferencji stwierdzono, że współtworzenie jest aktywnością typową dla EUSEA od samego początku jej istnienia. Członkowie organizacji, dzięki temu, że działają wspólnie, mogą skutecznie stawić czoła nawet najtrudniejszym wyzwaniom, które przyniesie przyszłość. Podkreślono też, że w dzisiejszych czasach poprzez „współtworzenie”, w kontekście badań naukowych, należy rozumieć także znaczący udział nauki obywatelskiej w badaniach.
Barbara Cader-Sroka